انواع ساروج و روش های تخریب آن

بروزرسانی شده در تاریخ: ۴ دی ,۱۴۰۳

انواع ساروج و روش‌های تخریب آن

معرفی ساروج:

ساروج مخلوطی از خاکستر، آهک و یا روث حیوانی است که با گل و آب مخلوط می‌شود. پس از خشک شدن، آن را در کوره آتشین می‌سوزانند تا به ساروج تبدیل گردد. سپس آن را نرم کرده (با سنگ آسیاب یا با کوبیدن پتک) و پس از نرم شدن، خاکستر که در آب به مرور جذب دی‌اکسید کربن می‌کند، باعث تبدیل آهک به سنگ آهک محکم می‌شود. در گذشته، ساروج از اهمیت خاصی برخوردار بود و برای ساخت حوض، آب‌انبار، برکه، گرمابه، بنای خانه و سد کاربرد فراوانی داشت.

قابل ذکر است که برخی شرکت‌ها محصول کتراک را با نام‌های دیگری مانند راکتن و … و با قیمت‌های مختلف به فروش می‌رسانند.

انواع ساروج و روش‌های تخریب آن

مواد تشکیل‌دهنده ساروج:

بدنه اصلی ساروج از ترکیب آهک با سیلیس فعال شکل می‌گیرد. نکته مهم در این ترکیب، فعال بودن سیلیس است که به سیلیس آمورف یا بی‌شکل معروف می‌باشد، چرا که ساختمان آن بلوری نیست. در گذشته برای تأمین سیلیس، از خاکستری که در محل با سوزاندن فضولات حیوانی حاصل می‌شد، استفاده می‌کردند. امروزه می‌توان از جایگزین‌هایی مانند سیلکافوم یا میکروسیلیس استفاده کرد. یکی از معایب اصلی ساروج، خاصیت کاهش حجم آن است که با توجه به کاربرد ساروج در امر پوشش، این خاصیت باعث ترک‌خوردگی در سطح و در نتیجه ایجاد اختلال در نقش اصلی آن، یعنی نفوذناپذیر کردن سطح، می‌شود.

برای کاهش اثرات این خاصیت مخرب، در گذشته از الیاف طبیعی مانند لوئی (که از نوعی نی به‌دست می‌آمد) و همچنین الیاف حیوانی مانند پشم بز، شتر و گاهی موی سر انسان استفاده می‌شد. امروزه می‌توان از الیاف مصنوعی مانند الیاف پلیمری، فلزی یا شیشه‌ای به جای الیاف طبیعی استفاده کرد. در بعضی مواقع، هنگامی که مواد اصلی تشکیل‌دهنده ساروج کمیاب بوده یا برای بدست آوردن ساروج‌هایی با ویژگی‌های مختلف، از ماسه ریزدانه استفاده می‌شد، اما این ماسه کارایی ملات را پایین می‌آورد که برای جبران آن، از خاک رس استفاده می‌شد. گاهی مواد افزودنی خاصی مانند تخم‌مرغ به ساروج اضافه می‌شد که فقط باید با آزمایش، اثرات دقیق آن تعیین گردد.

موارد مصرف و کاربرد ساروج:

ساروج، با توجه به خاصیت اصلی آن، یعنی نفوذپذیری بسیار اندک، به عنوان روکش در سازه‌هایی که در تماس مستقیم با آب بوده‌اند، مانند آب‌انبارها، حوض‌ها، حمام‌ها و … مورد استفاده قرار گرفته است.

ساروج، با توجه به نحوه اجرای آن، از سطحی بسیار صاف و براق برخوردار است که این ظاهر ساروج باعث استفاده از آن در امر تزئینات ساختمان گردیده است.

۱- استفاده از حلال‌ها:

حلال ساروج و بتن: قابلیت انحلال هیدروکربورها در آب عموماً خیلی کم است. مقدار آب موجود در هیدروکربورها با افزایش درجه حرارت زیاد می‌شود. حلالیت هیدروکربورها در کلروفرم، سولفورکربن و تتراکلرید کربن حائز اهمیت است که با افزایش درجه حرارت، زیاد و با افزایش وزن مولکولی کاسته می‌شود. قابلیت انحلال آروماتیک‌ها بیشتر بوده و بعد از آن‌ها اولفین‌ها، نفتن‌ها و متانی‌ها قرار دارند. ضمناً قابلیت انحلال ترکیبات اکسیژنه، ازته و سولفوره کمتر از هیدروکربورها است. نهایتاً نفت، حلال هیدروکربورهای گازی‌شکل و تقریباً تمام هیدروکربورهای جامد، گریس‌ها، رزین‌ها، گوگرد و ید می‌باشد.
۱. تیتراسیون کربنات سدیم
۲. دی‌سولفات آمونیوم
۳. هیدروفلوریک اسید صنعتی.

۲- استفاده از مواد منبسط‌ شونده (کتراک):

برای از بین بردن ساروج و تخریب آن می‌توان از مواد منبسط‌شونده (کتراک) استفاده کرد. این مواد با آب مخلوط می‌شوند و به شکل ملاط درون چال‌هایی که در سنگ ایجاد شده‌اند ریخته می‌شوند و با گذشت زمان اندکی منبسط شده و موجب شکستن سنگ می‌گردند. قابلیت انبساط این مواد در حدی است که می‌تواند فشاری معادل ۵۰۰ kg/cm² یا ۵ مگاپاسکال بر دیواره چال وارد نماید. اگر در زمستان این مواد را با آب ولرم مخلوط کنیم، نتیجه بسیار مطلوب‌تر می‌باشد. همچنین قابل ذکر است که اهمیت ندارد سنگ یا ساروج چه رنگی باشد؛ برای شکستن قوی‌ترین سنگ و ساروج به ۶۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر فشار نیاز است که کتراک بیشتر از این مقدار فشار را وارد می‌نماید.

البته این مواد فقط بر روی سطح اثر گذاشته و نمی‌توانند به داخل ساروج نفوذ کنند.

این شرکت تولیدکننده این محصول می‌باشد و شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های شرکت تماس حاصل فرمایید.

یکی دیگر از روش‌های معمول شکستن ساروج، استفاده از مواد آتشباری است. انجام پروژه‌های آتشباری و تخریب با انفجارهای قابل کنترل و بروز با مجوز از صنایع و معادن و وزارت مربوطه انجام می‌شود.