بروزرسانی شده در تاریخ: ۱۳ اسفند ,۱۴۰۳
در زمینه گنجیابی و دفینهیابی اصطلاحات سنگ شاخص و سنگ نگهبان مفاهیم خاصی دارند که به راهنمایی کاوشگران برای یافتن مکانهای پنهانشده کمک میکنند.
سنگ شاخص در گنجیابی
سنگ شاخص به سنگی گفته میشود که بهعنوان یک علامت و نشانهی اصلی برای هدایت به مکان دفینه یا ورودی مخفی مورد استفاده قرار میگیرد. این سنگ معمولاً دارای ویژگیهای زیر است:
– دارای حکاکی، نماد یا علامت خاصی است (مانند فلش، صلیب، دست، مار و …)
– بهطور غیرطبیعی قرار گرفته است (مثلاً تکیه داده شده یا روی سنگهای دیگر سوار شده)
– مسیر را به نقطهی هدف نشان میدهد (ممکن است زاویهی خاصی داشته باشد که به سمت مکان گنج اشاره کند)
– ممکن است فاصله را مشخص کند (مثلاً نشان دهد که ۱۰ متر جلوتر باید جستجو شود)
سنگ نگهبان در گنجیابی
سنگ نگهبان، بر خلاف سنگ شاخص که نشانهی هدایتکننده است، به سنگی گفته میشود که برای پنهانسازی یا محافظت از گنج مورد استفاده قرار گرفته است. ویژگیهای آن شامل:
– در ورودی اتاقکهای زیرزمینی، مقبرهها یا محل دفینه قرار دارد
– ممکن است دارای قفل یا گیر خاصی باشد که برای باز شدن نیاز به تکنیک خاصی دارد
– بعضی مواقع با خطراتی همراه است (مثلاً در صورت جابهجایی، احتمال ریزش تونل یا فعال شدن تلههای قدیمی وجود دارد)
– گاهی بهصورت لایهای از سنگهای روی هم چیدهشده است تا محل گنج را بپوشاند
نتیجهگیری:
– سنگ شاخص بیشتر بهعنوان راهنما و نشانهی مسیر گنج عمل میکند.
– سنگ نگهبان بیشتر برای حفاظت از محل دفینه استفاده شده و معمولاً مانع دسترسی به آن است.

نماد تک سنگ ها
تک سنگهای به این شکل، و در این ابعاد، میشه بهشون گفت ” تک سنگهای طلایی
یعنی ارزش بالایی در بحث محیط نگاری دارند…
اگر تک سنگ به این صورت در بالای تپه بود، بیانگر وجود تدفین ” به سبک و روش گورپشته ای ست،،،
اگر در پایین تپه ای دست ریز، یا حتی طبیعی بیاد، یعنی باتپه فاصله ای ۳ متری، ۷ متری ، داشته باشه، شاخصه ی ورودی نامیده میشود،،،
اگر در شیب تپه ای بیاد، یعنی روی شیب خوده تپه ، میتونه نگهبان تدفین باشه ، میتونه شاخص ورودی کار نسخه دار باشه ..

سنگ شاخص تدفینی
یک سنگ شاخص ، از نوع شاخص های بسیار قدرتمند وباارزش رو شاهد هستید،،،
شاخص تدفینی دوره ساسانی ،،
به ابعاد انسان در کنار شاخص دقت کنید،، این یعنی اوج معماری وهنر وساختار که این ابعاد سنگ ، حمل و معماری شده در این نقطه،،
برای هر تدفینی معماری وهنر، وساختار عالی بکار رفته باشه، یعنی فرد متوفی از درجه بالا در جامعه برخوردار بود،. آیا برای یک فرد معمولی چنین شاخص ومعماری عقلانیه بکار برده باشند؟ قطعا خیر. چون همه این معماری و تجملات، هز.ینه برمیداشت
یا باید فرد بقدری از درجه ای والا، برخوردار میبود، که حکو.مت یا مذهب، یا اگر اشراف بود، خانواده وی و… ، چنین معماری بکار میبردند،،؛
این شاخص در دو شاخ شدگی یک مسیرآبراه، با فاصله اصولی معماری و قرار داده شده، یعنی نقش اعتقادات ، بخصوص الهه آبها
این گونه شاخص ها، بنابر موقعیت شون، برای ساتراپان ، واین قبیل شخصیت ها ، بکار میرفت
در نقطه یابی نقطه آخر چنین شاخص هایی ، اعداد و نجوم دخیل هستند
سَبک کاریشون، بمثال یک قبر وتدفین معمولی نیست،، توسط تونلهای دستی وپرشده، منتهی سازه که به یک فضای تالاری شکل، جهت برپایی مراسمات، واهدای هدایا و…

نماد سنگ نگهبان
نمونه ای از سنگ نگهبان، حجاری و تراشه به شمایل انسانی نشسته( احتمالا شمایل یک ایزد ، یا فرد مذهبی والامقام ) بیانگر وجود تدفین مهم ساسانی به کوه روبرو که شمایل هرم داره دقت کنید .
ایجاد و طراحی یک نماد، یا شاخص، بخصوص از نوع اعتقادی ، با کوه های مقدسه منطقه، مدار هاشون، در نظر گرفته و تطبیق داده میشد .

نماد سنگهای سیاه
سنگهای سیاه دو فلسفه در باستان داشتند،، یکی از فلسفه آنها بدلیل رنگ سیاه، رنگ پلیدی ، و شیاطین و اهریمن و این قبیل خصوصیات، شناخته میشدند و فلسفه دیگر آنها ، مقدس بودنشون .
نتیجه یعنی هر قومی، هر دوره تاریخی ، اعتقادات خاص خودشون داشتند.
دوستان وند سیاه (قره ) ، در کل، یعنی کوه سیاه (قره داغ)، سنگ سیاه(قره داش)، چشمه سیاه (قره بلاغ )،تپه سیاه(قره تپه ) ، دره سیاه(قره دره )، و… برای مقابر هست. مثلا تجمع چند سنگ سیاه، یا چند سنگ بزرگ کبود، در محیط که از قدیم الایام به سنگ سیاه معروف بودند، که شاید رنگ خود سیاه رو نداشته باشه،ولی به این اسم نامگذاری ومعروف شدند که نباید قابل حمل باشند.
این سنگها در مدار مقدس و شیب مقدس یعنی ۱۵ تا ۲۰ درجه، اگر قرار بگیرند، که اغلب در ابتدای کوه نامی میان،که از یک سمت به دشت مشرف هستند، که قلعه به این سنگ یا سنگها کاملا مشرف هست، و راه مالرویی از فاصله ۳ یا ۷ یا ۹ قدمی شون رد میشه، که راه مستقیم به داخل دره وصل میشود و دربند ،،، و یه راه هم به روستای قدیمی وصل میشود.
اطراف خود سنگ یا سنگها چیزی نداره. و نهایت هدیه بده، ولی در سمت شرق ،یا شیب تختگاه باشه، این تختگاه بسیار ارزنده است .

کارهای نسخه دار
دوستانی براشون سواله که محیطی که دارای نسخه هست، چه خصوصیات و فاکتورهایی باید داشته باشه ،، دوستان ابتدا باید گفت ما انواع دسته بندی کارهای نسخه دار داریم .
نسخ شاهی وزیری ، ولایتی حکامی ، نظامی ، مذهبی ، راهزنی ، شخصی ،که بیشترین نسخ مربوط به شاهی ، نظامی ، وزیری ، حکامی مذهبی میباشند.
و نسخهای شخصی اکثرشون نسل به نسل به نسلهای مربوطه شون منتقل شده، وهمچنین نسخهای راهز.نان که کمترین نسخه های دیده شده هستند.
محیط دارای نسخه حکومتی ” یک محیط کاملا عریض و استراتژیک ،دارای قلعه شاهی ونظامی ، دارای چند چشمه نامی ،که شاید چشمه یا چشمه هایی خشک شده باشند ولی اسامی شون فراموش نمیشه، دارای برجک ها،دره های نامی و…. دراین گونه محیطها از قلعه تا ۳ کیلومتری وحتی بیشتر، بسیار مهم ودر درجه ۱ قرار میگیرند.
داخل تنگه ها مهمه بخصوص تنگه نامی باشه،مثلا دیو دره ، شیطا.ن دره ،که داخل دره رودخانه دائمی نامی یا فصلی نامی، دره و رود بیشتر بصورت U میان،که بدلیل شمایل خاص شون در نسخه قیدمیشدند، سراب و دشت باز قبل دره میاد..دوستان این دره ها یک خصوصیتی دارند که کوچکترین صدا داخل این دره ها میپیچد.

سنگ شاخص نگهبان
همیشه این نوع معماری از سنگ، بعنوان نگهبان طراحی نشده است،،
گاهی یکی از پازل های یک کار، مثلا یک نوع سبک کاری که تجربه کارشناسی و رمزگشایی آن بدست آمد،،، که ۳ سنگ در یک محیط قرار داشتن، که یکی از سنگها عین همین سنگ معماری شده بود، و یکی از سنگها بصورت تخت مستطیلی ، و سنگ دیگری یک سنگ بدون تراش سفید رنگ .
این ۳ سنگ در یک خط . . . به این شکل قرار داشتند، که این سنگ بود، سپس سنگ تخت با فاصله ۱۳ قدمی ، و سنگ سفید بافاصله ۶ و نیم قدمی روی این نوع سنگ یه جوغن گرد بود تو دیواره اش ، و داخل جوغن یه شیار بد تراش،،؛
که رمزگشایی کار چنین بود ، که این سنگ داشت میگفت در روبروی من در فلان فاصله که مسافت داده بود، عین من بصورت عمود برو پایین، سپس یه تونل داری سپس بعده تونل ۷ متری به یک اتاق میخوری ، که در ۳ دیواره اتاق ۳ تا اتاقک باز میشد که یکی هدف کار بود…
پس زمانی میتونه یک نگهبان باشه، در شرایط خاص و اصولی و صحیح خودش

نماد کوه های اعتقادی نامی در باستان
مردمان باستان، ابتدا اجرام آسمانی رو پرستش میکردند. خورشید وماه و ستارگان مهمترین اجرام آسمانی پرستش انسان های باستان بودند و سپس برای هرکدام از این اجرام، ایزدان و خدایانی نسبت دادند .
ما برخی تدفین ها رو داریم، با اسم ” تدفین های شب ” که از همان قواعد شب پیروی کردند،، یعنی تدفین هایی که در شب انجام شده،،
و ساخت سازه مقابر، و بخصوص معابد، قر.بانگاه ها، اماکن وسازه های آئینی ،مذهبی، براساس مدارهای خاص مقدسه صورت گرفته،، یعنی قرارگیری شون برحسب شانس نیست،،
طلوغ وغروب آفتاب در فصل مربوطه ساخت سازه و انجام تدفین، و تدفین های در شب، براساس مدارهای قرارگیری ماه ، ستارگان ، صورت گرفته..
نماد سگ ” خود این نماد مرتبطه با تدفین های مهم که در شب صورت گرفته…
قواعد شب ، یعنی قواعدی که در شب رعایت شده. قاعده سایه ، قاعده نور ( نور ماه ، ستارگان ) ، قاعده انعکاس و رعایت قرینه ، که بیشتر نمیتونم باز کنم بحثو، قواعد ومسائلی هست که کاملا رعایت شده وبارها وبارها اثبات شدست ،
به این کوه در تصویر دقت کنید. چنین کوه هایی که شمایل خاص دارند، و بنوعی تک هستن ، و مدارهای خاص اجرام آسمانی ، وزمینی مطابقت کامل با عقاید، وعلم نجوم داشت، در جانمایی معابد و اماکن مذهبی و مهمتر ازهمه، ساخت وطراحی مقابر، مورد استفاده قرار میگرفت .
کوهی که مشاهده میکنید ” معروف به کوه ” شاه خیر الله ، وند الله در شروع اسلام، روی اسم قبلی اومده خیر الله، همان مربوط به فلسفه خیر و شر(بدی) میباشد .
یعنی یک کوه کاملا اعتقادی،مذهبی که در دوره ساسانی ، فقط اهورامزدا حکم ونقش ایزد والا رو داشت، وباقی ایزدان، در نقش فرشتگان، بودند شاه خیر الله تدفین شاه ولایتی ساسانی در کوهی اعتقادی

خوب به این تصویر دقت کنید…
خب توی این محیطی که داخل تصویر مشخصه هیچ گونه آثار سنگی وجود ندارد . ولی یه فاکتور مهم داریم و فاکتوری به اسم آب .
یک مسیر آبراه که یک آبگیر تشکیل داده ، با پیچ L شکل این نوع محیط در باستان ، بسیار مقدس شمرده میشد . که میشه محیطی اعتقادی
هدایا وپیشکش های ایزدان و تدفین های مهم ،در این گونه محیط ها صدق میکنه . مهمترین الهه ، الهه اب ها ، که همه دسته بندی های دنیای کارگذاری ( دفینی _ تدفینی _ پیشکش و نذورات ) ، به همین فاکتور مرتبط بودند.
همیشه قرار نیست شما تو محیط آثار سنگی ، یا روی صخره ، داشته باشید.
اسامی و روایت مهمتر از بحث تراشه و نماد و علائمه …